DREAM THEATER – “When dream and day unite” – Worst to best

34 χρόνια κλείνουν σήμερα από την παρθενική κυκλοφορία των DREAM THEATER, το “When dream and day unite”, ενός δίσκου, αρκετά διαφορετικού από τους υπόλοιπους του κορυφαίου σύγχρονου prog συγκροτήματος. Κάπου γύρω στο 1990 όταν τον πρωτοάκουσα, είχα εντυπωσιαστεί από ήχο αυτού του καινούργιου σχήματος και τις τεχνικές τους ικανότητες. Που να φανταζόμουν τι θα επακολουθούσε βέβαια και το ότι θα γινόταν το αδιαφιλονίκητα αγαπημένο μου συγκρότημα με τους δίσκους που ακολούθησαν… Για παράδειγμα, ακούγοντας την παραγωγή του –σπουδαίου κατά τ’ άλλα- Ter­ry Date, δεν μπορεί κανείς να είναι ικανοποιημένος, αφού όλα ακούγονται «λεπτά», χωρίς όγκο. Επίσης, η αλήθεια είναι ότι η φωνή του Char­lie Domini­ci ποτέ δεν με άγγιξε κι ευτυχώς ύστερα από αυτόν το δίσκο αποτέλεσε παρελθόν για τους DREAM THEATER. Από την άλλη, οι συνθέσεις που υπάρχουν, έδειχναν ότι κάτι σπουδαίο είχε εμφανιστεί και χωρίς να καθυστερούμε άλλο, ας μπούμε στο count­down, όχι τίποτε άλλο, αλλά για να μη λένε τα υπόλοιπα παιδιά στο Rock Hard ότι τους βάζω τα δύσκολα και το απολαμβάνω σαδιστικά!!! Άλλωστε, έχει υπάρξει ήδη ένα αναλυτικότατο Insid­er με όλες τις πιθανές και απίθανες ιστορίες πίσω από αυτόν το δίσκο…

The “When dream and day unite” countdown:

8. “Sta­tus seek­er” (4.16)
   “Noth­ing is sacred! You draw the bot­tom line with a dol­lar sign.
   Change of opin­ion, at the drop of a dime.”

Επί σειρά ετών, οι DREAM THEATER έβαζαν στη δεύτερη θέση στο track­list­ing ένα τραγούδι που θεωρούσαν πιο εμπορικό και πιθανώς να τους έδινε πρόσβαση σε ραδιόφωνα ή να γινόταν video clip. Άλλες φορές με επιτυχία, άλλες όχι. Αν θέλετε, τις περισσότερες φορές χωρίς επιτυχία, αλλά επέμεναν να κάνουν το ίδιο. Το “Sta­tus seek­er” είναι το τελευταίο τραγούδι που γράφτηκε για το άλμπουμ, ένα 80s τραγούδι όσο δεν πάει, αρκετά παράταιρο σε σχέση με τα υπόλοιπα, που εμφανώς γράφτηκε προκειμένου να κάνουν «χατίρι» στην εταιρία, αλλά τελικά ούτε video clip έγινε, ούτε παίχτηκε ποτέ στο ραδιόφωνο. Για εμένα, ένα από τα λιγότερο καλά τραγούδια που έχει γράψει ποτέ το συγκρότημα, χωρίς πάντως να είναι κακό. Δεν είναι DREAM THEATER όμως…

7. “Light fuse and get away” (7.22)
   “Have you ever been used or will this be the first time?”
   Ξεκινάμε με τον τίτλο. Ποτέ μου δεν κατάλαβα τι ήθελε να πει ο ποιητής (στην περίπτωσή μας, ο Kevin Moore) με αυτό. Και νομίζω ότι δεν είμαι ο μόνος με αυτήν την απορία. Επίσης, είχα ένα θέμα σε αρκετά σημεία του τραγουδιού, που θεωρώ ότι είναι αρκετά «φορτωμένα» με τους στίχους, που δεν προλαβαίνει να τους τραγουδήσει ο Domini­ci και σε live καταστάσεις, πρέπει να ήταν πολύ δύσκολο να παίρνει τις απαραίτητες ανάσες. Από την άλλη, βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το αρκετά thrashy σημείο μετά το πρώτο ρεφρέν, το solo sec­tion είναι πολύ ωραίο, αλλά αρκετά βιαστικό το κουπλέ.
   
   6. “The ones who help to set the sun” (8.03)
   “In high­er lives we seem to be always a moment too late.
   We’re past the time when we looked on.
   Now we’re the ones who help to set the sun.”

Τώρα, ξεκινούν τα πιο δύσκολα, αφού πρέπει να αρχίσει να ψάχνει κανείς να βρει ελαττώματα, για να δικαιολογήσει τη θέση! Στο συγκεκριμένο τραγούδι, σχεδόν πάντα έκανα skip την εισαγωγή που «τρώει» σχεδόν τα τρία από τα οχτώ λεπτά του τραγουδιού, ως επί το πλείστον ανούσια. Από εκεί και πέρα όμως, μιλάμε για ένα από τα καλύτερα ρεφρέν του άλμπουμ, τόσο ωραίο, που παραβλέπω το λίγο “obscure” κουπλέ, με τους πολλούς –και πάλι- στίχους. Όσο για το σόλο; Εξαίσιο σε όλα τα όργανα. Έδειχναν από τότε, ότι ήταν ικανοί για ασύλληπτα πράγματα…

5. “Ytse jam” (5.41)
   Αγαπημένο instru­men­tal πολλών οπαδών των DREAM THEATER, το “Ytse jam”, αποτελούσε τον συνδετικό κρίκο με το παρελθόν τους ως MAJESTY, αφού ουσιαστικά αποτελεί τον αναγραμματισμό του. Πρακτικά, είναι η απάντηση του γκρουπ στο “YYZ” (που το διασκεύαζαν στις πρόβες τους) και το “La Vil­la Stran­gia­to” των RUSH. Τεχνικά άρτιο, αδιανόητα ευρηματικό, σ’ έκανε να απορείς με το ταλέντο αυτών των τεσσάρων μουσικών. Δεν είναι τυχαίο ότι έβρισκε χώρο στο setlist συναυλιών τους για πολλά χρόνια αργότερα.
   
   
   4. “A for­tune in lies” (5.11)
   “A tri­fling eupho­ria was such an untime­ly religion.
   Maybe your life can explain the rea­son for my indecision.”

Ιδανικό τραγούδι για open­er στο άλμπουμ. Δυναμικό, τεχνικό, μελωδικό, έχει όλα τα στοιχεία που χαρακτήριζαν τους DREAM THEATER εν έτει 1989. Το “For­tune in lies” συνδυάζει τους METALLICA με τους RUSH με πολύ έξυπνο τρόπο. Στο δε, μεσαίο μέρος, ο Mike Port­noy κάνει τον δικό του ala “Tom Sawyer” αυτοσχεδιασμό, δείχνοντας τη βαθιά του αγάπη για τον σπουδαίο Neil Peart. Πάντως, για να πω την αλήθεια μου, ακούγοντάς το στο “Live at the Mar­quee” από τον James LaBrie, προτιμώ μακράν τη ζωντανή του εκτέλεση…

3. “After­life” (5.26)
   “In this world with its many illu­sions we are mov­ing like mice through a maze.”
   Διαβάζοντας τους στίχους του τραγουδιού τώρα, δεν μπορείς να μην σκεφτείς ότι τελικά, δέκα χρόνια αργότερα, το γκρουπ έφτασε ίσως το δημιουργικό του peak, γράφοντας έναν ολόκληρο δίσκο, βασισμένο στις ανησυχίες που είχε σχετικά με το τι συμβαίνει μετά τον θάνατο. Και το πιο περίεργο; Τους στίχους του “After­life” τους είχε γράψει ο Domini­ci! Όπως και να έχει, στην κασέτα εταιρίας που είχα αγοράσει μικρός, το σημείο του “After­life” είχε μαυρίσει αρκετά (όσοι θυμάστε τι συνέβαινε στις κασέτες όταν ένα συγκεκριμένο σημείο έπαιζε επαναλαμβανόμενα, με κατανοείτε. Οι υπόλοιποι, προφανέστατα θα με θεωρείτε boomer και πιθανώς να μην έχετε και άδικο!). Νομίζω ότι είναι το καλύτερο ρεφρέν του δίσκου κι ένα τραγούδι για το οποίο είχε κυκλοφορήσει ένα radio pro­mo sin­gle (όπως και για το “Sta­tus seek­er”), αλλά τελικά ποτέ δεν ακούστηκε σε ραδιόφωνο. Θα μπορούσε να τύχει πιο ενθουσιώδους ανταπόκρισης από οπαδούς και από το ίδιο το συγκρότημα, όπως και να έχει όμως, εγώ το έχω ακούσει πάρα πολλές φορές, οπότε αυτό μου αρκεί.
   

   2. “Only a mat­ter of time” (6.35)
   “You can devi­ate from the com­mon­place, only to fall back in line.”
   Όπως το “A for­tune in lies” ήταν το ιδανικό ξεκίνημα για το δίσκο, έτσι το “Only a mat­ter of time”, ήταν το ιδανικό τελείωμα. Επικό, πομπώδες, αλλά και με πάρα πολλές αλλαγές ρυθμών, με μέρη που δεν επαναλαμβάνονταν αρκετές φορές, ήταν ένα από τα τραγούδια που αποτέλεσαν τη βάση για τις δαιδαλώδεις συνθέσεις, με τις οποίες μεγαλούργησαν οι DREAM THEATER στο μέλλον. Δεν ξεχνώ ότι περιέχει και τη φράση/στίχο από την οποία πήρε το όνομά του το ντεμπούτο τους. “And though the time will come when dream and day unite, tonight the only con­so­la­tion caus­ing him to fight in fear­less faith in des­tiny.” Ως οπαδός, δεν μπορώ να το παραβλέψω κι αυτό. Πραγματικά τολμηρό τραγούδι, που δεν υπακούει σε καμία από τις νόρμες που υπήρχαν –τουλάχιστον τότε- στη μουσική βιομηχανία και τους βγάζω το καπέλο γι’ αυτό.
   

   
   1. “The killing hand” (8.39)
   “No one is left now, my one and only land.
   I laugh at what I’ve done, I am the killing hand.”

Το απόλυτο τραγούδι του ντεμπούτου τους. Το “The killing hand”, δεν είναι τυχαίο, ότι μαζί με το “For­tune in lies” και το “Ytse jam” είναι το πιο πολυπαιγμένο τραγούδι από το “When dream and day unite” σε συναυλίες των DREAM THEATER. Η πατέντα να χωρίζουν ένα μεγάλο τραγούδι σε πολλά μέρη, οι συνεχείς αλλαγές ρυθμών και συναισθημάτων, η διαδικασία της κορύφωσης, ακόμα και το αναπάντεχο που συμβαίνει στιχουργικά στο τέλος, είναι «μανιέρες» που ακολούθησαν στη συνέχεια της καριέρας τους και καθιερώθηκαν ως μία από τις κορυφαίες met­al μπάντες που βγήκαν τα τελευταία 30–35 χρόνια. Μέσα σε οχτώμιση περίπου λεπτά, μπορεί κανείς να ακούσει σχεδόν τα πάντα, με το ταλέντο να ξεχειλίζει σε κάθε σημείο του. Συνήθως, στα live, το έπαιζαν με μία εισαγωγή, που την ονόμαζαν “Anoth­er hand” και διαρκούσε πάνω από 12 λεπτά. 
Και μετά, ήρθε το “Images and words” και τίποτα πια δεν θα ήταν ίδιο στη μουσική…

Σάκης Φράγκος