KEKAL interview (Jeffray Arwadi)

“The No-Mem­ber band”

Οι KEKAL, είναι ένα συγκρότημα από την Ινδονησία, ιδιαίτερο, όσο και οι συμμετέχοντες σε αυτό. Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του νέου, 13^ου άλμπουμ τους με την ονομασία “Envis­aged”, μιλήσαμε με το ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος Jef­fray Arwa­di, ο οποίος μας είπε πολλά και ενδιαφέροντα, γύρω από τον κόσμο των KEKAL, την βαθύτητα των στίχων τους, την μοναδικότητα της μουσικής τους και τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο παρελθόν και επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον της μπάντας.

Δέκατο τρίτο άλμπουμ από το συγκρότημα σας και ένα από τα καλύτερα που έχετε κυκλοφορήσει. Πες μας μερικά πράγματα γι’ αυτό.
Χαίρετε. Είμαι ο Jeff και εκπροσωπώ τους KEKAL. Λοιπόν, αυτό το νέο άλμπουμ, το “Envis­aged”, είναι το 13ο που κυκλοφόρησε με το όνομα KEKAL κι επίσης το έκτο που κυκλοφόρησε χωρίς επίσημα μέλη του συγκροτήματος. Από το 2009, οι KEKAL έχουν γίνει ένα συγκρότημα που λειτουργεί αποκλειστικά από εθελοντές συνεισφέροντες και ο στόχος δεν ήταν ποτέ να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερους ακροατές, αλλά περισσότερο ως μέσο για εσωτερικής έκφρασης σε όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία της συγγραφής. Αυτό το άλμπουμ δεν αποτελεί εξαίρεση. Όλοι οι στίχοι γράφτηκαν πριν από τη μουσική και μετά η μουσική γράφτηκε ή συντέθηκε όπως ηχογραφήθηκαν. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι τόσο κοινή για rock και met­al συγκροτήματα, αλλά είναι πολύ συνηθισμένη στην παραγωγή hip-hop και ηλεκτρονικής μουσικής. Πολλά από τα μέρη της κιθάρας και τα riff γράφτηκαν αυθόρμητα χωρίς προηγούμενες πρόβες και καμία προετοιμασία. Ηχογραφούνταν τμήματα-τμήματα και στη συνέχεια ράβονταν μεταξύ τους. Πολλά μέρη κιθάρας των οποίων κατέληξαν στο άλμπουμ ήταν στην πραγματικότητα παρμένα από την πρώτη ή τη δεύτερη λήψη. Αυτή ήταν μια νέα προσέγγιση που ακολουθήσαμε και για να είμαστε ειλικρινείς, το αποτέλεσμα είναι καλύτερο από το αναμενόμενο. Υπάρχει άφθονη ακατέργαστη δουλειά που βρίσκεται στην ηχογράφηση. Είναι σχεδόν σαν να κάνεις μια αυθόρμητη ομιλία χωρίς προετοιμασμένο γραπτό σενάριο.

Μια δουλειά ευχάριστη, αλλά δύσκολη, γεμάτη πολλά κρυμμένα μυστικά που σε αποζημιώνει ακόμα περισσότερο. Ποιες είναι οι διαφορές του νέου δίσκου από τους προηγούμενους και τι σας εμπνέει όταν γράφετε μουσική;
Οι διαφορές είναι κυρίως στην προσέγγιση παραγωγής. Στα προηγούμενα δύο άλμπουμ, αρχίσαμε να γράφουμε πρώτα τους στίχους πριν σκεφτούμε τη μουσική, αλλά όταν ξεκίνησε η σύνθεση της μουσικής, το πιο δύσκολο μέρος ήταν να μεταφράσουμε τη διάθεση και την ιδιοσυγκρασία των στίχων στη μουσική γλώσσα. Χρειάστηκε πολύς χρόνος για να ενωθούν τα μουσικά κομμάτια γιατί όταν δεν έχεις την ίδια διάθεση που απαιτούσαν οι στίχοι, τότε η μουσική θα έχανε την αυθεντική της ενέργεια. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο τα προηγούμενα άλμπουμ χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να ολοκληρωθούν. Με αυτό το νέο άλμπουμ, ακόμη και οι στίχοι γράφτηκαν πρώτοι, αποφασίστηκε ότι δεν χρειάζεται να ακολουθήσει τη διάθεση και την ιδιοσυγκρασία των στίχων για να δημιουργηθεί η μουσική εξ αρχής, οπότε ακολούθησε την προσέγγιση της αυθόρμητης ηχογράφησης, γράφοντας τη μουσική. Η διαδικασία ήταν λίγο δύσκολη σε τεχνικό επίπεδο, ειδικά κατά τη διαδικασία της μίξης, αλλά επειδή όλα ηχογραφήθηκαν στο σπίτι μου, αυτή η διαδικασία ήταν ακόμα πιο δύσκολο να ολοκληρωθεί. Όταν γράφω τη μουσική, προσωπικά θα εστιάζω περισσότερο στη βασική ενέργεια πέρα από τις δομικές περιπλοκές. Η βασική ενέργεια προέρχεται από τον εσωτερικό εαυτό, τον λεγόμενο «χώρο της καρδιάς», τον πυρήνα της ειλικρινούς καλλιτεχνικής έκφρασης. Για μένα, λοιπόν, η μουσική πρέπει να είναι εκφραστική στη φύση, να βγαίνει από μέσα προς τα έξω. Τις περισσότερες φορές, η διαίσθησή μου και μόνο θα υπαγόρευε πώς πηγαίνει η μουσική, όπως πώς αναπτύσσονται οι συγχορδίες και οι πρόοδοι των συγχορδιών, ακόμη και μέχρι την ενσωμάτωση της διάθεσης και της ιδιοσυγκρασίας του μουσικού καθώς και της ατμόσφαιρας. Ακόμα μαθαίνω πώς να εκφράζομαι πλήρως μέσω της μουσικής γλώσσας, χωρίς να με εμποδίζουν οι περιορισμοί των μουσικών στυλ ή ειδών. Καταλαβαίνω ότι πολλοί από τους ακροατές μας, που είναι κυρίως λάτρεις της met­al μουσικής, τείνουν να προτιμούν τη «met­al» πλευρά των KEKAL έναντι των άλλων. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν ορισμένα πράγματα που δεν μπορούν να εκφραστούν πλήρως μέσω των μορφών της met­al μουσικής, επομένως η μουσική πρέπει να ξεφύγει από το πεδίο του met­al. Δεν θεωρώ τη μουσική των KEKAL ως μια μορφή ψυχαγωγίας ή εμπορεύματος, επομένως δεν υπάρχει τίποτα που θα εμπόδιζε το συγκρότημα να εξερευνήσει περιοχές πέρα από την αποδοχή των ακροατών μας. Είναι πιο πολύ ένα μέσο έκφρασης, που σημαίνει να αναδεικνύεις αυτό που υπάρχει μέσα σου.

Μουσικά, το να σας κατατάξουμε σε ένα συγκεκριμένο είδος είναι ‑το λιγότερο- δύσκολο, πώς θα περιγράφατε τους εαυτούς σας; Πού θα σας κατατάσσατε;
Δεν βλέπω πλέον τη μουσική χωρισμένη σε είδη και στυλ. Το επίκεντρο ήταν πάντα η παροχή ειλικρινών και αυθεντικών εκφράσεων μέσω της γλώσσας της μουσικής και στη συνέχεια η ηχογράφηση τους, ώστε οι άνθρωποι να έχουν το δικό τους μερίδιο από την εμπειρία ακρόασης. Ακούω όλα τα είδη μουσικής και οι προτιμήσεις μου δεν βασίζονται σε στυλ ή είδη μουσικής, αλλά με βάση τη μουσική που αντηχεί καλά σε μένα ανά πάσα στιγμή, ανεξάρτητα από τα στυλ ή τα είδη μουσικής που εμπίπτουν. Τα προσωπικά αγαπημένα μου άλμπουμ διαφέρουν επίσης από καιρό σε καιρό, ανάλογα με το στάδιο της ζωής που έχω περπατήσει. Η ζωή είναι ένα ταξίδι και η μουσική είναι ένα καλό και αξιόπιστο συνοδευτικό αυτού του ταξιδιού. Άρα δεν μπορεί να είναι στάσιμο ή να παραμένει το ίδιο. Το να βιώνεις τη μουσική είναι σχεδόν το ίδιο με το να βιώνεις την ίδια τη ζωή από την οπτική γωνία του τρίτου προσώπου, επειδή η ειλικρινής μουσική αντικατοπτρίζει τις εμπειρίες της ζωής.

Οι στίχοι σας ασχολούνταν με θέματα όπως ο Χριστιανισμός. Τώρα ασχολείστε κυρίως με πιο γνωστικά, ανθρωποκεντρικά θέματα. Τι μήνυμα θέλετε να περάσετε μέσα από τους στίχους σας;
Οι στίχοι στο νέο άλμπουμ είναι κάπως φυσική συνέχεια από το προηγούμενο άλμπουμ “Quan­tum res­o­lu­tion”. Μιλούν για τη Μεγάλη Αφύπνιση και την Ανάληψη της ανθρωπότητας και τα περισσότερα από αυτά βασίζονται σε όσα μου αποκαλύφθηκαν στο πνευματικό μου ταξίδι. Τα πάντα σχετικά με το ποιοι είμαστε ως είδος και ως άνθρωποι πέρα από το φυσικό σώμα, σχετικά με τη φύση του κόσμου, το Σύμπαν μας και ούτω καθεξής. Είναι πολύ μεγάλο να το εξηγήσω αυτό, αλλά για όσους ενδιαφέρονται να διερευνήσουν τα στιχουργικά θέματα, έχω γράψει έναν κείμενο γύρω από τους στίχους που εξηγεί ολόκληρους τους στίχους του νέου άλμπουμ. Το έβγαλα ως eBook με τον τίτλο «Recal­i­brat­ing Des­tiny» και μπορεί να το κατεβάσει κανείς δωρεάν, όλες τις 120+ σελίδες σε μορφή PDF φιλική προς κινητά από το http://www.kekal.org/envisaged

Το 2009, ανακοινώσατε ότι όλα τα μέλη αποχωρούν από το συγκρότημα, ωστόσο, νέα άλμπουμ συνεχίζουν να κυκλοφορούν ανώνυμα. Ποιο είναι το νόημα μιας τέτοιας κίνησης; Υπάρχει κάποιος συμβολισμός;
Είναι μια μεγάλη ιστορία. Αυτό έγινε κυρίως λόγω της μετακόμισής μου. Ζω στον Καναδά από το 2006. Όταν μετακόμισα εδώ, ήταν αδύνατο για το συγκρότημα, τότε 3 μέλη, να συνεχίσουν εκτός κι αν αποφασίσαμε μία από τις παρακάτω τρεις 3 πιθανές επιλογές: Πρώτον, θα μετακόμιζα το συγκρότημα στον Καναδά, αφήνοντας τους υπόλοιπους πίσω και ξαναξεκινώντας τους  KEKAL ως καναδικό συγκρότημα. Δεν ήθελα να το κάνω αυτό. 2η επιλογή, θα αποσυρόμουν εγώ και τα υπόλοιπα μέλη θα συνέχιζαν με τους  KEKAL ως ινδονησιακό συγκρότημα. Δεν ήθελαν να το κάνουν αυτό. Η 3η επιλογή ήταν να διαλυθούμε εντελώς, αλλά οι ακροατές μας δεν ήθελαν, ήθελαν να δουν τους KEKAL να συνεχίζουν να φτιάχνει νέα μουσική και να κυκλοφορούν άλμπουμ ακόμα και χωρίς να παίζουν πλέον ζωντανά σε συναυλίες κτλ. Όλοι φύγαμε από το συγκρότημα το 2009 και με αυτόν τον τρόπο, οι KEKAL θα παρέμεναν επίσημα ως ένα ινδονησιακό συγκρότημα. Αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε τη διαδρομή «χωρίς μέλη», ίσως η πρώτη μπάντα στον κόσμο που το κάνει αυτό, δεν είμαι σίγουρος. Μετά από αυτό, συνεχίσαμε ως συντελεστές χωρίς συγκεκριμένο ρόλο που εργαζόμασταν «για τους KEKAL» αντί ως «KEKAL», εντελώς σε εθελοντική βάση, χωρίς προγράμματα, χωρίς προθεσμίες και άλλοι μουσικοί μπορούν να συμμετάσχουν επίσης επειδή είναι μια ελεύθερη συνεισφορά μουσικής πλέον το σχήμα. Μόλις το υλικό κυκλοφορήσει υπό το όνομα KEKAL, κανείς δεν μπορεί να διεκδικήσει την ιδιοκτησία από άποψη πνευματικών δικαιωμάτων, επομένως μπορείτε να δείτε ότι όλα τα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν μετά το 2009 έχουν άδεια Cre­ative Com­mons και δεν ελέγχονται από πνευματικά δικαιώματα. Το μόνο πρόβλημα που είχαμε είναι από τους κύριους εταιρικούς ιστότοπους ροής όπως το Spo­ti­fy, η Apple, το YouTube Music κ.λπ. που δεν αναγνωρίζουν την άδεια Cre­ative Com­mons ως επιλογή στην τυπική πρακτική πνευματικών δικαιωμάτων, επομένως θα εξακολουθείτε να βλέπετε τα πνευματικά δικαιώματα και το σήμα ιδιοκτησίας όταν δημοσιεύονται εκεί. Οι KEKAL είναι εντελώς ανεξάρτητοι και πλέον τεχνικά αυτόνομοι. Το συγκρότημα δεν θα υπογραφεί ποτέ από μια δισκογραφική γιατί δεν υπάρχει νομική βάση γι’ αυτό (μιλάω για την υπογραφή πλήρους συγκροτήματος, όχι για την αδειοδότηση φυσικών άλμπουμ σε μικρότερες δισκογραφικές, τις οποίες κάνουμε πάντα). Τα πάντα, από ηχογράφηση/παραγωγή, εξώφυλλο άλμπουμ, μουσικά βίντεο, φωτογραφία, ιστότοπο, διαφημιστικό υλικό, κ.λπ., όπως το ονομάζετε, γίνονται εντελώς ανεξάρτητα επίσης, γίνονται από συντελεστές χωρίς χρήματα. Όλα τα κεφάλαια που λαμβάνει το συγκρότημα από τις ψηφιακές πωλήσεις ανακυκλώνονται για προώθηση άλμπουμ, διαφημίσεις, φιλοξενία ιστοσελίδων και συντήρηση κ.λπ.

Θεωρείστε ένα από τα πρώτα και πιο σημαντικά ασιατικά συγκροτήματα που «ξεπέρασαν τα σύνορα» με τη μουσική τους, κάνοντας φίλους σε όλο τον κόσμο. Που οφείλεται αυτό;
Πιστεύω ότι είχε ήδη ξεκινήσει από την αρχή. Τότε, στα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του ’90, η σκηνή της «under­ground μουσικής» ήταν ήδη διασυνοριακή, θα λέγαμε, λόγω της ύπαρξης κύκλων εμπορίας κασετών και fanzine. Έτσι, όταν κυκλοφορήσαμε μια κασέτα το 1996, η κασέτα έκανε γρήγορα κάποιες κυκλοφορίες στο under­ground μέχρι και σε ηπείρους όπως η Ευρώπη και η Αμερική. Όταν το ντεμπούτο άλμπουμ κυκλοφόρησε το 1998, under­ground fanzine από όλο τον κόσμο μας έκαναν θετικές κριτικές και συνεντεύξεις. Αλλά το πιο «ορατό» σημείο της αναγνωρισιμότητας του συγκροτήματος ξεκίνησε όταν κυκλοφόρησε το 3ο άλμπουμ “The painful expe­ri­ence” το 2001, επειδή το άλμπουμ κυκλοφόρησε και από ευρωπαϊκές και βορειοαμερικανικές δισκογραφικές ταυτόχρονα, από όπου απέκτησε σημαντική νέα βάση θαυμαστών. Όταν το άλμπουμ μετά από αυτό, το “1000 thoughts of vio­lence” του 2003 κυκλοφόρησε μέσω μιας ολλανδικής δισκογραφικής που ονομάζεται Fear Dark που το προώθησε αρκετά επιθετικά στην ευρωπαϊκή αγορά, το άλμπουμ πήγε λίγο πιο πάνω από το under­ground λόγω της κάλυψης από μερικά main­stream met­al περιοδικά. Πιστεύω ότι ήταν οι γενικές θετικές αντιδράσεις από τα περιοδικά και τα διαδικτυακά περιοδικά στην Ευρώπη για εκείνο το άλμπουμ, που οδήγησε στη μίνι ευρωπαϊκή περιοδεία 2 εβδομάδων το 2004. Αυτή η περιοδεία ήταν ένα σημαντικό ορόσημο για εμάς γιατί εκείνη την εποχή ήμασταν το πρώτο ινδονησιακό συγκρότημα που περιόδευε στην Ευρώπη. Αυτό βοήθησε επίσης τους KEKAL να γίνουν πιο «ορατοί» και στην Ινδονησία, καθώς οι ραδιοφωνικοί σταθμοί άρχισαν να παίζουν τα τραγούδια μας και να διαφημίζουν την κάλυψη από τα main­stream περιοδικά επίσης.

Υπάρχουν ορισμένα στοιχεία της ινδονησιακής μουσικής στη μουσική σας. Ποιους θα αναφέρατε ως επιρροές σας όταν δημιουργείτε;
Νομίζω ότι αν υπάρχουν, δεν είναι σκόπιμα. Υπάρχουν πολλές εθνοτικές ομάδες στην Ινδονησία που έχουν τις δικές τους ξεχωριστές κουλτούρες και αυτές περιλαμβάνουν μουσική και χορό, εκτός από το φαγητό, την ένδυση, την αρχιτεκτονική και άλλες παραδόσεις. Τυχαίνει να κουβαλάω μπαλινέζικο αίμα από την πλευρά της γιαγιάς μου και πολλοί μπαλινέζοι φαίνεται να έχουν ροπή προς καλλιτεχνικές και πνευματικές πρακτικές. Βάζουν την τέχνη και την πνευματικότητα σε μια ενιαία έκφραση, είτε πρόκειται για μουσική, χορό, ζωγραφική κ.λπ. Αν έχετε πάει στο νησί του Μπαλί, πιθανότατα θα παρατηρούσατε το προφανές. Εάν αυτό με έχει επηρεάσει ή όχι, δεν ξέρω, αλλά αισθάνομαι ότι η μουσική μου ήταν πάντα συνδεδεμένη με την καλλιτεχνική μου έκφραση καθώς και με την πνευματικότητά μου, αν και ποτέ δεν αισθάνομαι ότι είναι σκόπιμη όσον αφορά την προσπάθεια σύνδεσης με μία από τα τις προγονικές μου ρίζες. Στην πραγματικότητα δεν ακούω κάποια ινδονησιακή eth­nic μουσική συγκεκριμένα. Δεν έχω κανένα ενδιαφέρον να το κάνω. Εάν υπάρχει κάποια «επιρροή», πιθανότατα επειδή είναι συνδεδεμένη με το DNA μου περισσότερο παρά από έναν συνειδητό εξωτερικό προγραμματισμό. Το DNA είναι ένα δεδομένο που μπορεί να μεταδοθεί από την προγονική γενεαλογία και μπορεί επίσης να επαναπρογραμματιστεί μέσω εξωτερικών κοινωνικών συνθηκών.

Τι ακολουθεί μετά το “Envis­aged”; Ποια κατεύθυνση θα πάρετε αυτή τη φορά;
Δεν υπάρχει μελλοντικό σχέδιο για άλμπουμ αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή κάνω ένα διάλειμμα από τη μουσική.

Δεδομένης της μυστικότητας της ταυτότητάς σας, υπάρχουν καθόλου σχέδια συναυλιών στις ιδέες σας;
Όχι. Από το 5ο μας άλμπουμ το 2005, οι KEKAL δεν έχουν παίξει ζωντανά και μέχρι σήμερα έχουν περάσει περισσότερα από 17 χρόνια πια.

Έχετε αυτοπροσδιοριστεί στο παρελθόν ως χριστιανοί αναρχικοί, υπάρχει μια πολιτικοθρησκευτική χροιά εδώ ή πώς θα την περιγράφατε σήμερα αυτή σας τη δήλωση;
Η προσωπική μου άποψη για τον αναρχισμό αφορά περισσότερο τον φιλοσοφικό τρόπο να βλέπουμε την ανθρωπότητα ως προς τις σχέσεις της με όλα τα ζωντανά όντα. Είμαστε όλοι Ένα και συνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλο με την ίδια έννοια, και επομένως δεν υπάρχει ανάγκη για την εγκαθίδρυση εξουσίας. Δεν χρειαζόμαστε Βασιλιάδες και Βασίλισσες, είναι ψεύτικες αυτοαποκαλούμενες αρχές. Οι άνθρωποι είναι εγγενώς ικανοί να αυτοδιαχειρίζονται και να φροντίζουν ο ένας τον άλλον ως μέρος ολόκληρης της ομάδας. Αυτό έχει τις ρίζες του στις πνευματικές συνειδητοποιήσεις ότι είμαστε μέρος ενός ευρύτερου συνόλου, του Όλου ή του Σύμπαντος, και είμαστε μέρος της Πηγής που οι περισσότεροι άνθρωποι αποκαλούν ως Θεό. Οποιαδήποτε εξουσία βασίζεται στη δύναμη και τη λαγνεία για έλεγχο, και όλα αυτά έχουν ρίζες στον φόβο και την ψευδαίσθηση του χωρισμού ως αποτέλεσμα της άγνοιας προς την ουσία της ίδιας της ζωής. Η αρχική πρακτική του Χριστιανισμού στα πρώτα χρόνια του (πριν καταληφθεί από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που τον έκανε θρησκεία), ήταν αρκετά κοντά σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα ως Αναρχοσυλλογικότητα, τον οποίο ίδρυσαν ως κομμούνες και μετά ζουν μέσα σε αυτές τις κομμούνες χωρίς στελέχη εξουσίας όπως ένας Ιερέας ή ένας Πάπας, καμία ιεραρχία κυρίων και υποτελών μεταξύ τους, καμία ιδιωτική περιουσία, και μάλιστα μοιράστηκαν τον πλούτο μεταξύ τους εξίσου. Τόσο η θρησκεία όσο και η πολιτική είναι υποπροϊόντα από τα κατοχυρώματα της εξουσίας, επομένως είναι στην πραγματικότητα άσχετα με τον πυρήνα της φιλοσοφίας του αναρχισμού που υπήρχε ήδη πολύ πριν ακόμη καθιερωθεί ο όρος «αναρχία».

Κλείνοντας, υπάρχει κάτι που θα θέλατε να προσθέσετε, κάτι που θα θέλατε να απευθύνετε στο ελληνικό κοινό;
Το νέο άλμπουμ των KEKAL “Envis­aged” είναι διαθέσιμο τόσο για ψηφιακή λήψη, ροή, όσο και σε περιορισμένη έκδοση Digi­pak CD καθώς και σε κασέτα. Για όποιον διαβάζει αυτή τη συνέντευξη, μπορεί να κατεβάσει δωρεάν το άλμπουμ από το Band­camp. Απλώς στείλτε ένα email στο [email protected] και ζητήστε έναν δωρεάν κωδικό λήψης για το “Envis­aged”. Ευχαριστώ για την υποστήριξη. Εάν είστε νέοι φίλοι των KEKAL, σας προσφέρουμε επίσης δωρεάν λήψη των τελευταίων 6 άλμπουμ μας. Απλώς μεταβείτε στη διεύθυνση http://www.kekal.org/download

Ευχαριστώ πολύ Jeff και εκ μέρους του Rock Hard φυσικά! Καλή επιτυχία στο “Envis­aged” και περιμένουμε τα νεότερα στο μέλλον!
Φανούρης Εξηνταβελόνης